Chcesz odkryć więcej przepisów? Odwiedź kanał Kuchnia Lidla na You Tube!
Co to jest „cukier we krwi”
W codziennej mowie często używa się określenia „cukier we krwi” lub „poziom cukru we krwi”. Tak naprawdę chodzi o stężenie glukozy we krwi i dlatego prawidłowe określenia według diabetologów to „stężenie glukozy we krwi” lub „glikemia”. Można też użyć określenia „poziom glukozy we krwi”. Pamiętajmy więc, że używając w takim kontekście określenia „cukier”, nie mówimy o cukrze w diecie, a o glukozie (cukrze) we krwi.
Podwyższone stężenie glukozy we krwi – możliwe objawy
Objawy wskazujące na możliwość występowania cukrzycy ze znaczną hiperglikemią (czyli z bardzo podwyższonym stężeniem glukozy) to m.in.: bardzo częste oddawanie dużej ilości moczu, wzmożone pragnienie czy utrata masy ciała niewytłumaczona celowym odchudzaniem. Inne, mniej typowe objawy to: osłabienie i wzmożona senność, zmiany ropne na skórze oraz stan zapalny narządów moczowo-płciowych. Zauważenie któregokolwiek z powyżej wymienionych objawów to sygnał do jak najszybszej wizyty u lekarza!
Brak powyższych objawów nie oznacza oczywiście, że cukrzyca nie występuje. Często bywa tak, że cukrzyca typu 2 już się rozwinęła, ale jej objawy nie są jeszcze odczuwalne. Dlatego tak ważne jest regularne badanie poziomu glukozy we krwi, nawet jeśli nic nas nie niepokoi.
Podwyższone stężenie glukozy we krwi – czym grozi
Przewlekła, czyli trwająca długo, hiperglikemia (podwyższone ponad normę stężenie glukozy we krwi) może powodować wiele powikłań, np.: uszkodzenie, zaburzenie czynności lub niewydolność różnych narządów, zwłaszcza oczu, nerek, nerwów, serca i naczyń krwionośnych.
Zapobieganie wystąpieniu stanu przedcukrzycowego oraz wczesne wykrycie cukrzycy i rozpoczęcie skutecznego leczenia mogą uchronić przed rozwojem powyższych powikłań lub go opóźnić.
Profilaktyka cukrzycy typu 2
Na cukrzycę choruje w Polsce już około 3 mln osób, z czego około 26% o tym nie wie. Jeśli więc procenty przeliczymy na liczby, to okazuje się, że 780 tysięcy Polaków nie wie, że cierpi na cukrzycę. Nie wie – zatem się nie leczy, a choroba sieje spustoszenie w organizmie.
Jak sprawdzić, czy mamy cukrzycę? Należy zbadać w laboratorium stężenie glukozy (cukru) we krwi (badanie krwi żylnej). Jego wynik zdecyduje, czy wystarczy profilaktyka czy trzeba wdrożyć leczenie. Z wynikiem z laboratorium należy udać się do lekarza, nawet jeśli poziom glukozy jest prawidłowy. Lekarz zdecyduje, kiedy należy zrobić jego ponowne oznaczenie. Zależy to od wielu czynników, m.in. od wieku pacjenta, masy ciała, ewentualnie występujących czynników ryzyka cukrzycy typu 2. Prawidłowe stężenie glukozy we krwi żylnej na czczo (prawidłowa glikemia na czczo) to 70-99 mg/dl (miligramów na decylitr).
Polskie Towarzystwo Diabetologiczne zaleca, aby poziom glukozy we krwi badała każda osoba powyżej 45. roku życia. Niezależnie od wieku badanie w kierunku cukrzycy należy wykonać co roku u osób z nadwagą lub otyłością, mało aktywnych fizycznie, z cukrzycą występującą w rodzinie (u rodziców bądź rodzeństwa) czy nadciśnieniem. Oprócz tego co roku na badanie powinny się wybrać m.in. kobiety, które urodziły dziecko o masie ciała powyżej 4 kg lub przebyły cukrzycę ciążową, osoby z dyslipidemią lub z chorobą układu sercowo-naczyniowego, a także kobiety z zespołem policystycznych jajników.
Jak zmniejszyć ryzyko wystąpienia stanu przedcukrzycowego i cukrzycy typu 2
Możemy znacznie zmniejszyć ryzyko rozwoju stanu przedcukrzycowego, stosując prawidłowy sposób żywienia, prowadząc aktywny tryb życia oraz unikając nadwagi i otyłości. Nawet po rozpoznaniu stanu przedcukrzycowego można uchronić się przed rozwojem cukrzycy typu 2. Najważniejsze jest schudnięcie i pozbycie się nadwagi lub otyłości oraz dążenie do utrzymania prawidłowej masy ciała.
Zapobieganie cukrzycy typu 2, a także, jeśli już wystąpi, jak najwcześniejsze jej wykrycie i leczenie jest bardzo ważne, ponieważ to choroba, która późno wykryta lub nieskutecznie leczona powoduje rozwój wielu innych schorzeń i powikłań.
Alarmujące dane: Polska jest na 4. miejscu (dane IDF, 2013) na całym świecie pod względem częstości występowania stanu przedcukrzycowego. Jak prognozuje Światowa Federacja Diabetologiczna (IDF, International Diabetes Federation) w 2035 roku Polska zajmie 1.miejsce na świecie, jeśli chodzi o częstość występowania stanu przedcukrzycowego. Jeśli tendencja ta się nie zmniejszy, przełoży się to na znacznie zwiększoną liczbę osób, które zachorują na cukrzycę typu 2.
Piśmiennictwo:
- Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę, "Diabetologia Praktyczna” 2019, t. 5, nr 1, s. 1-110
- „IDF Diabetes Atlas” 2017, 8th ed., www.diabetesatlas.org
- „IDF Diabetes Atlas” 2015, 7th ed., www.diabetesatlas.org
- „IDF Diabetes Atlas” 2013, 6th ed. www.diabetesatlas.org
Trwa ładowanie komentarzy