Chcesz odkryć więcej przepisów? Odwiedź kanał Kuchnia Lidla na You Tube!
Ciśnienie tętnicze jest ciśnieniem generowanym w obrębie naczyń tętniczych, gdy krew uderza o ściany tętnicy. W badaniu ciśnienia tętniczego określamy dwie składowe: ciśnienie skurczowe, które powstaje, gdy krew jest wypompowywana z lewej komory, oraz ciśnienie rozkurczowe, powstające pomiędzy uderzeniami serca. Optymalnym ciśnieniem tętniczym dla człowieka jest ciśnienie równe 120/80 mm Hg lub mniejsze.
Co trzeci Polak ma nadciśnienie!
Nadciśnienie tętnicze jest jednym z najważniejszych problemów zdrowotnych naszej cywilizacji. Nieleczone jest bardzo groźne, ponieważ w istotny sposób zwiększa ryzyko rozwoju miażdżycy naczyń i u wielu chorych jest przyczyną zawału serca i udaru mózgu.
Tymczasem badania epidemiologiczne wykazały, że ok. 10,5 mln osób dorosłych w Polsce ma nadciśnienie tętnicze. Jeśli dodamy do tego 8 mln osób z ciśnieniem wysokim prawidłowym (które jest wstępnym etapem rozwoju nadciśnienia tętniczego i jego powikłań), to możemy powiedzieć, że większość dorosłych Polek i Polaków ma problem z ciśnieniem tętniczym krwi.
Bardzo niepokojący jest fakt, że nadciśnienie tętnicze występuje obecnie także u małych dzieci i młodzieży (od 3,5 do 13% w zależności od badanych populacji).
Zredukuj sól, zmniejszysz ryzyko nadciśnienia
Znamienne jest to, że już wiele lat temu zaobserwowano, że w krajach o wysokim spożyciu soli (14,6-26,3 g dziennie) częstość występowania nadciśnienia tętniczego była wyższa niż w krajach o mniejszym spożyciu soli (11,7-14,5 g dziennie).
Co więcej, w badaniach klinicznych potwierdzono, że redukcja spożycia soli o 6 g dziennie spowodowała zmniejszenie częstości występowania udarów mózgu o 24%, a zawałów serca o 18%. Natomiast u części chorych z nadciśnieniem tętniczym można było uregulować ciśnienie tętnicze bez farmakoterapii albo przynajmniej zredukować dawki leków.
U dzieci redukcja nadmiernego spożycia soli w ciągu doby w diecie z 13 do 7 g spowodowała obniżenie ciśnienia skurczowego o 1,2 mm Hg, a ciśnienia rozkurczowego o 1,3 mm Hg.
Badania przeprowadzone w Instytucie Żywności i Żywienia wykazały, że nawet niewielka redukcja soli w diecie Polek i Polaków – z około 15 g w 1998 r. do około 12 g w 2012 r. – spowodowała o około 30% spadek umieralności z powodu chorób układu sercowo-naczyniowego, będących powikłaniami nadciśnienia tętniczego.
Mechanizm wpływu soli na nadciśnienie
Nadmierne spożycie soli prowadzi do rozwoju nadciśnienia tętniczego i chorobowych zmian w wielu narządach poprzez różne mechanizmy. Po pierwsze wzrost spożycia sodu (Na) znajdującego się w soli powoduje zwiększenie ilości wypijanej wody, co skutkuje wzrostem objętości płynów w układzie sercowo-naczyniowym. To z kolei obciąża serce, które wyrzuca do krwiobiegu większe ilości krwi (jest to tzw. wzrost objętości wyrzutowej serca).
Poza tym, jeśli spożywamy za dużo sodu, to dochodzi do zwiększonego wydzielania hormonów (angiotensyny I i II), które powodują zwężenie naczyń tętniczych. Utrudnia to przepływ krwi przez narządy (tym samym mniejsza ilość tlenu jest do nich dostarczana) oraz zwiększa tzw. opór naczyniowy, czyli ciśnienie w naczyniach. Jest to sytuacja szczególnie groźna dla naszego mózgu i nerek, ponieważ dochodzi do ich przewlekłego niedokrwienia, a w konsekwencji może prowadzić, na przestrzeni lat, do rozwoju demencji i uszkodzenia nerek.
Piśmiennictwo:
- Jarosz M., Rychlik E., Szponar L., Wierzejska R., Woda i elektrolity, w: Normy żywienia dla populacji Polski, red. nauk. M. Jarosz, Warszawa 2017, s. 238-260.
- Sól, cukry i tłuszcze a zdrowie. Materiały edukacyjne dla przedstawicieli przemysłu spożywczego, red. M. Jarosz, Warszawa 2017, (1-43).
- Äijälä M., Malo E., Santaniemi M. i wsp., Dietary sodium intake and prediction of cardiovascular events, „Eur. J. Clin. Nutr.” 2015, 69, 9, s. 1042-1047.
- Ma Y., He F. J., MacGregor G. A., High salt intake: independent risk factor for obesity?, „Hypertension” 2015, 66, 4, s. 843-849.
- World Health Organization (WHO), Guideline: Sodium intake for adults and children, Geneva 2012.
- Geleijnse J. M., Witteman J. C., Stijnen T. i wsp., Sodium and potassium intake and risk of cardiovascular events and all-cause mortality: the Rotterdam Study, „Eur. J. Epidemiol” 2007, 22, 11, s. 763-770.
- OʼDonnell M., Mente A., Rangarajan S. i wsp., Urinary sodium and potassium excretion, mortality, and cardiovascular events, „N. Engl. J. Med.” 2014, 371, 7, s. 612-623.
- Taylor E. N., Stampfer M. J., Curhan G. C., Dietary factors and the risk of incydent kidney Stones in men: new insights after 14 years of follow-up, „J. Am. Soc. Nephrol.” 2004, 15, 12, s. 3225-3232.
Trwa ładowanie komentarzy