Chcesz odkryć więcej przepisów? Odwiedź kanał Kuchnia Lidla na You Tube!
Co to jest anemia?
Niedokrwistość (anemia) to stan, w którym obserwujemy zmniejszone stężenie hemoglobiny i/lub krwinek czerwonych we krwi w stosunku do ustalonych norm. Krwinki czerwone to podstawowy składnik krwi odpowiedzialny za przenoszenie tlenu. Najczęstszą przyczyną niedokrwistości (anemii) jest niedobór żelaza. Żelazo jest podstawowym składnikiem hemoglobiny, zapewniającym prawidłową budowę i działanie krwinki czerwonej.
Anemia u dzieci – przyczyny
Najczęstszą przyczyną anemii u dzieci są błędy żywieniowe związane ze zbyt niskim spożyciem żelaza.
Oprócz niskiego spożycia żelaza powodem występowania anemii mogą być także poważne stany chorobowe, które należy wykluczyć.
Anemia u dzieci – objawy
Niedobór żelaza u dzieci może się objawiać:
- osłabieniem, łatwym męczeniem się,
- rozdrażnieniem, zmniejszeniem koncentracji i uwagi,
- bólami głowy,
- bladością skóry i śluzówek wewnątrz jamy ustnej, spojówek,
- bólem języka,
- osłabieniem włosów, zmianami wyglądu paznokci, suchą skórą.
Jeśli u dziecka zaobserwujemy objawy anemii, niezbędna jest wizyta u lekarza pierwszego kontaktu i wykonanie badania morfologii krwi.
Podstawą leczenia anemii z niedoboru żelaza jest stosowanie preparatów żelaza pod kontrolą i tylko z zalecenia lekarza.
Anemia u dzieci – co jeść w celu zapobiegania i wspomagająco w leczeniu?
W zapobieganiu oraz wspomagająco w leczeniu anemii u dzieci niezbędne jest przede wszystkim wzbogacenie diety o produkty stanowiące dobre źródła żelaza.
Co ma dużo żelaza? Głównym źródłem żelaza, a także witaminy B12, niezbędnych w procesie tworzenia krwi, są produkty pochodzenia zwierzęcego. Najbogatsze w żelazo i najlepiej przyswajalne są mięso i jego przetwory (wołowina, cielęcina, baranina, gęś, kaczka, królik, wędliny podrobowe i podroby: kaszanka, pasztet, pasztetowa, salceson) oraz jaja. Najwięcej żelaza z produktów mięsnych ma wątroba. Należy jednak pamiętać, że podobnie jak inne podroby zawiera bardzo duże ilości cholesterolu, więc powinna być spożywana okazjonalnie. Dodatkowo wątróbka nie jest daniem atrakcyjnym dla dzieci. Inne pokarmy bogate w żelazo to produkty zbożowe pełnoziarniste. Włączmy więc do diety chleb żytni razowy, chleb żytni pełnoziarnisty, pumpernikiel, chleb graham, bułki grahamki, otręby pszenne, płatki owsiane, płatki żytnie, kaszę jaglaną, gryczaną, pęczak, ryż brązowy. W czym jeszcze jest żelazo? Jego dobrym źródłem są nasiona roślin strączkowych: fasola, groch, soczewica, soja, kiełki soczewicy czy soi. Żelazo znajdziemy również w niektórych warzywach, takich jak: buraki, boćwina, bób, groszek zielony, pietruszka (liście i korzeń), szpinak, jarmuż. Żelazo jest też w owocach, szczególnie suszonych: porzeczkach czarnych i czerwonych, malinach, morelach, śliwkach, figach, daktylach, rodzynkach.
Witamina C w sojuszu przeciwko anemii
Żeby zwiększyć wchłanianie żelaza z diety, dobrze jest zwiększyć spożycie witaminy C. Najlepiej dostarczać ją w postaci świeżych owoców i warzyw. Bogate w witaminę C są m.in.: papryka czerwona, pietruszka, pomidory, czerwone porzeczki, aronia, pomarańcze, mandarynki.
Uwaga. Warto wiedzieć, że picie herbaty może obniżyć wchłanianie żelaza zarówno z diety, jak i z preparatów z żelazem.
Diety roślinne a występowanie anemii
Poza zbyt małym spożyciem żelaza przyczyną niedokrwistości może być również niedobór witaminy B12. Jej źródłem są wyłącznie produkty zwierzęce: mięso i jego przetwory, jaja, mleko i produkty mleczne.
W diecie wegetariańskiej (laktoowowegetariańskiej) źródłem żelaza są przede wszystkim rośliny strączkowe, produkty zbożowe, jajka, warzywa, glony. Osoby stosujące u dzieci dietę wegetariańską powinny pamiętać, że żelazo pochodzenia roślinnego jest dużo gorzej wchłaniane i przyswajane niż żelazo tzw. hemowe z produktów mięsnych. Szacuje się, że żelazo z produktów roślinnych wchłaniane jest w ilości 3-8%, podczas gdy żelazo pochodzące z produktów mięsnych 20-40%. Dlatego dzieciom na diecie wegetariańskiej należy zwiększyć ilość żelaza o 1,8 razy zalecanego spożycia, a zawierające je pokarmy spożywać zawsze w połączeniu z produktami bogatymi w witaminę C. Wchłanianie żelaza z produktów pochodzenia roślinnego zwiększa jednoczesne podanie witaminy C bądź produktów bogatych w tę witaminę lub jednoczesne spożywanie niewielkich ilości chudego mięsa lub ryby.
Przy stosowaniu diet wegetariańskich u dzieci może być wymagane suplementowanie żelaza w okresie szybkiego wzrostu. Diety wegańskie (szczególnie te eliminujące produkty mleczne i jaja) nie są zalecane przez pediatrów, ponieważ bardzo często sprzyjają niedoborom składników odżywczych niezbędnych do rozwoju i wzrostu młodego organizmu.
Piśmiennictwo:
- Ochocka M., Matysiak M., Niedokrwistości, w: Ochocka M., Matysiak M. (red)., Niedokrwistości wieku dziecięcego, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, wydanie I, 2000, s. 52-112.
- Pleskaczyńska A., Dobrzańska A., Profilaktyka niedoboru żelaza u dzieci – standard postępowania, „Standardy Medyczne. Pediatria” 2011, 8, s. 100-106.
- Sobocińska-Mirska A., Niedokrwistości niedoborowe w pierwszym kwartale życia, „Nowa Pediatria” 3/2007, s. 71-77.
Trwa ładowanie komentarzy