Rozmaryn - przepisy i pomysły:

Skąd pochodzi rozmaryn?

Choć rozmaryn pochodzi z rejonu Morza Śródziemnego, uprawiany jest w wielu krajach na całym świecie, m.in. w Polsce. Najlepsze warunki do wzrostu ma jednak w Hiszpanii, Grecji, Turcji, we Włoszech, u północnych wybrzeży Afryki, a także w południowej Francji. Spotkać go można nawet w Izraelu. Nad Wisłą najchętniej uprawiamy go w doniczkach.

Jakie właściwości ma rozmaryn?

Rozmaryn ma silne właściwości aromatyzujące, zmieszany z innymi ziołami może stanowić skuteczny środek odstraszający mole. Bywa również składnikiem wielu kosmetyków. Przede wszystkim  wykorzystywany jest jednak jako środek wspomagający leczenie, ponieważ posiada właściwości przeciwzapalne i przeciwbólowe. Używa się go podczas przeziębienia i grypy oraz w przypadku problemów z układem pokarmowym.

Jak wygląda rozmaryn?

Rozmaryn to wiecznie zielony krzew, osiągający wysokość nawet 2 lub 3 metrów. Jego drobne, błyszczące liście przypominają kształtem igły cisa i są równie aromatyczne. Łodygi z czasem drewnieją, stając się o wiele twardsze niż młode, wyrastające dopiero pędy. Kwiaty rozmarynu skupione w niewielkich kwiatostanach przybierają barwę niebieskofioletową, jasnoniebieską lub białą.

Jak smakuje rozmaryn?

Zarówno świeże, jak i suche liście rozmarynu stanowią tradycyjną przyprawę kuchni śródziemnomorskiej. Charakteryzują się korzennym i jednocześnie silnym smakiem. W ich strukturze wyczuwalna jest lekko sosnowa nuta. Niektórzy twierdzą, że rozmaryn łączy świeżość mięty z orzeźwiającym smakiem imbiru.

Jak pachnie rozmaryn?

Słowo rozmaryn pochodzi z języka łacińskiego (ros maris) i oznacza świeży powiew morza. Tak właśnie można określić zapach tego zioła. Liście rozmarynu zawdzięczają swój mocny i żywiczny aromat olejkowi eterycznemu, który wydzielają. Zawiera on m.in. borneol, eukaliptol oraz kamforę. Z gałązek i listków pozyskuje się olejek rozmarynowy, który stanowi składnik wielu kosmetyków.

Jak stosować rozmaryn?

Rozmaryn, głównie ze względu na zawartość olejków eterycznych, jest ziołem, które może zdominować smak i zapach  potrawy. Dlatego doprawiając nim dania, zachowajmy umiar i dozujmy go z rozwagą. Jeśli używamy rozmarynu w postaci suszonej, dobrze jest najpierw wymoczyć go w ciepłej wodzie. Zioło to nadaje się zarówno do wytrawnych, jak i słodkich dań. Dla uzyskania większego efektu najlepiej dodawać je na początku gotowania.

Jak hodować rozmaryn?

Rozmaryn to wdzięczna roślina doniczkowa, którą możemy uprawiać na parapecie czy balkonie. Ważne, żeby zapewnić jej miejsce słoneczne i chronić jej wrażliwe liście przed wiatrem. Z tego względu zaleca się, aby od września do maja rozmaryn był przetrzymywany w mieszkaniu, a w pozostałych miesiącach można go nawet wystawić bez przesadzania w doniczce do ogrodu. Zioło to preferuje dobrze przepuszczalną glebę i lubi nieprzesadną wilgotność, zwłaszcza latem. Co roku, w porze wiosennej, konieczne jest przesadzenie rośliny do większej doniczki.

Jak przechowywać rozmaryn?

W zależności od postaci, jaką chcemy uzyskać, świeży rozmaryn możemy zamrozić lub ususzyć. Decydując się na pierwszą opcję, pamiętajmy, aby mrozić całe gałązki rośliny. Dopiero, gdy będziemy chcieli dodać rozmaryn do potrawy, delikatnie i z łatwością ułamiemy niezbędną ilość liści. Podobnie postępujemy, wybierając suszenie. Suszymy całe gałązki, z tą różnicą, że od razu po zasuszeniu oddzielamy liście od łodyżek. W takiej formie rozmaryn przechowujemy w chłodnym i ciemnym miejscu, nie dłużej jednak niż rok.

Do czego dodawać rozmaryn?

Rozmaryn najlepiej komponuje się z daniami mięsnymi, wzbogacając smak pieczonego drobiu czy sosu do wieprzowiny. Poza tym doskonale pasuje do potraw z jagnięciny czy baraniny, a nawet do ryb. Zupełnie nowe oblicze zyskają też ziemniaki zapiekane w marynacie z dodatkiem rozmarynu.

Co zamiast rozmarynu?

Jeśli akurat nie mamy pod ręką tego zioła, to zamiast rozmarynu możemy doprawić mięso np. majerankiem. Ten jednak najlepiej używać do wieprzowiny. Z drobiem lepiej poradzi sobie curry albo imbir. Z kolei do jagnięciny czy baraniny zalecany jest tymianek lub cząber. A ryby? Te poczują się jak w wodzie, gdy przyprawimy je koperkiem, natką pietruszki lub estragonem. Koperek warto też dodać do ziemniaków.

Jaka przyprawa zamiast rozmarynu?

Rozmaryn ze względu na jego specyficzny i dość mocny zapach oraz smak trudno zastąpić przyprawą, która wykazywałaby podobne właściwości. W pewnym stopniu możemy wspomóc się ziołami prowansalskimi, które w swoim składzie zawierają między innymi rozmaryn. Nigdy jednak nie oddadzą one w pełni jego intensywności.

Dzięki rozmarynowi możemy sprawić, że piękny aromat będzie roztaczał się nie tylko w kuchni, ale też w całym otoczeniu. To esencjonalne zioło tak mocno i wszechstronnie wpisało się w naszą kulturę, że trudno byłoby o nim zapomnieć. Na szczęście dzięki wydobywającym się z jego wnętrza olejkom eterycznym nie jest to możliwe.