Kolendra - przepisy i pomysły:

Co to jest kolendra?

Kolendra jest rośliną jednoroczną, należącą do rodziny selerowatych, którą najczęściej wykorzystuje się jako przyprawę. Jest to zioło wywodzące się z okolic Morza Śródziemnego. Wszystkie części rośliny są  jadalne, jednak w kuchni najczęściej używa się liści oraz nasion.

Jak wygląda kolendra?

W sprzedaży kolendra dostępna jest pod postacią rośliny w doniczce, nasion albo drobno zmielonego proszku. Ciekawostką jest, że nasionami nazywane są w rzeczywistości jej zasuszone owoce, które zmielone zyskały miano kuchennej przyprawy.

Jak wygląda świeża kolendra?

Kolendra, osiągająca blisko 70 cm wysokości, posiada rozgałęzioną i bruzdowatą łodygę oraz liście różniące się wyglądem w zależności od piętra ich położenia. Dolne są szersze, o dłuższych ogonkach, łudząco podobne do natki pietruszki, górne natomiast bardziej rozłożyste, kształtem przypominają koper. Drobne i jasnoróżowe lub białe kwiaty kolendry, które można podziwiać od czerwca do lipca, tworzą baldachy złożone.

Jak smakuje kolendra?

Liście kolendry, mające zupełnie inny smak od jej nasion, różnią się smakiem w zależności od kraju, w którym jest uprawiana. Przykładowo w Gruzji są bardziej ostre, w Syrii łagodniejsze, a w Etiopii wydzielają więcej aromatu. Wszystkie jednak mają charakterystyczny anyżowy zapach. Z kolei nasiona wydzielają słodki, łagodny aromat i wyróżniają się przyjemnym zapachem o lekko cytrusowej nucie.

Jak działa kolendra?

Kolendra to zioło znane przede wszystkim ze swych właściwości oczyszczających. Pomaga pozbyć się z organizmu metali ciężkich obecnych w otaczającym nas środowisku. Dzięki zdolności ich wiązania oraz wydalania kolendra z powodzeniem usuwa więc najbardziej toksyczne związki, takie jak rtęć, aluminium czy ołów. Ponadto wykazuje działanie przeciwbakteryjne i antyoksydacyjne.

Na co pomaga kolendra?

Kolendra pomaga na wszelkiego rodzaju dolegliwości układu pokarmowego. Idealnie sprawdzi się zatem w walce z niestrawnością, wzdęciami i zgagą. Poza tym kolendra wpływa na obniżenie poziomu złego cholesterolu, zapobiegając tym samym zawałom serca i udarom mózgu. Co ciekawe, liście tego zioła ze względu na swój antyseptyczny charakter doskonale pomagają odświeżyć oddech.

Ile kalorii ma kolendra?

Liczba kalorii uzależniona jest od części rośliny. 100 g świeżych liści kolendry to ok. 23 kcal, a łyżeczka nasion (2 g) to 6 kcal. W zasadzie trudno więc mówić w tym przypadku o kaloryczności kolendry, bo zawiera ona zdecydowanie więcej witamin i minerałów niż kalorii.

Jak używać kolendry?

Kolendra w kuchni może zostać użyta pod różnymi postaciami. Przede wszystkim jako świeże zioło, z którego urywamy podobne do natki pietruszki, choć nieco delikatniejsze w dotyku, liście. Posiekane i dodane do potrawy, najlepiej pod koniec jej gotowania albo tuż po nałożeniu na talerz, tworzą nie tylko wspaniałą dekorację, ale przede wszystkim nadają jej specyficzny aromat. Nie warto wrzucać ich wcześniej, ponieważ obróbka termiczna pozbawia liście zapachu i powoduje ich ciemnienie. Możemy również sięgnąć po nasiona kolendry, które kupimy w całości albo zmielone. Polecamy jednak rozdrabniać je samodzielnie w moździerzu, tuż przed przyprawianiem dania.

Co przyprawiać kolendrą?

Kolendra, a w szczególności jej liście, sprawdza się w daniach kuchni azjatyckiej, chińskiej, a także meksykańskiej. Liśćmi kolendry doprawimy więc japoński rosół, dal z soczewicy albo sałatkę z makaronem ryżowym. Równie dobrze przyprawimy nimi najpopularniejszy dip kuchni meksykańskiej, czyli guacamole. Smak kolendry współgra również z daniami rybnymi, szczególnie tymi grillowanymi, jak np. makrela w ostrej marynacie czy dorada podawana z koprem włoskim i sosem dziewiczym. Do przyprawienia potraw z powodzeniem wykorzystamy również nasiona tego aromatycznego zioła, które możemy dodać na przykład do warzyw z woka w sosie sherry.

Jak uprawiać w domu kolendrę?

Kolendrę można uprawiać w doniczce na parapecie. Wystarczy zapewnić jej nasłonecznione miejsce oraz lekkie podłoże. Nasiona kolendry przyjmują się najlepiej wczesną wiosną. Wysiewamy je wtedy bezpośrednio do gruntu i po około 2 tygodniach możemy cieszyć się pierwszymi kiełkującymi roślinami.

Jak pielęgnować kolendrę?

Kolendrę na etapie wzrostu trzeba systematycznie i obficie podlewać. Taktyka ta powinna ulec zmianie w przypadku roślin starszych, szczególnie tych owocujących. Wtedy też warto ograniczyć podlewanie, a podczas upalnych dni nawet ją przesuszyć. Gleba wymaga częstego spulchniania i usuwania chwastów.  

O ile kuchnia upodobała sobie świeże liście kolendry, o tyle medycyna docenia głównie nasiona tej rośliny. To właśnie z nich uzyskiwany jest olejek stosowany w wielu dolegliwościach nie tylko natury medycznej, ale i kosmetycznej. Jak widać, żadna część kolendry nie może się zmarnować. Miejmy to na uwadze, kupując kolendrę i korzystajmy z jej dobroczynnych właściwości garściami!